De Nederlandse ambitie om twee derde van alle nieuwbouwwoningen betaalbaar te maken, is financieel onhoudbaar en dreigt de woningbouwsector te verlammen. Dat stelt Huib Boissevain, oprichter van vastgoedfonds Annexum, in een kritisch interview (Telegraaf) over het huidige overheidsbeleid. 'Twee derde betaalbaar betekent feitelijk gesubsidieerd bouwen. Dat houdt geen enkele projectontwikkelaar op de lange termijn vol.' Boissevain doet deze uitspraken juist nu hij een stap terugzet binnen het bedrijf dat hij zelf oprichtte. Per deze zomer draagt hij de dagelijkse leiding van Annexum over aan drie partners: Madelon van der Tol, Jeppe de Boer en Ronald Jansen. Zelf blijft hij als aandeelhouder en adviseur betrokken. Zijn reflectie op het woningbouwbeleid komt dan ook voort uit jarenlange ervaring en de ruimte die ontstaat bij het loslaten van de operationele druk.
Kwaliteit als ‘vijfsterrenhotel’
Volgens Boissevain stapelen de eisen aan nieuwbouwprojecten zich op. Woningen moeten voldoen aan de hoogste standaarden op het gebied van duurzaamheid, energieprestaties en comfort. 'We bouwen woningen alsof het vijfsterrenhotelkamers zijn, maar vervolgens moet de huur onder de liberalisatiegrens blijven. Dat is economisch niet vol te houden,' stelt hij. De combinatie van hoge bouwkosten en politieke druk om de huren laag te houden, zorgt ervoor dat projectontwikkelaars steeds vaker afhaken. 'Als het verdienmodel volledig leunt op het vrije sectorsegment, dan kan dat segment nooit oneindig blijven subsidiëren wat daarbuiten valt,' aldus Boissevain.
De vastgoedondernemer roept beleidsmakers op tot meer realisme. 'Er wordt beleid gemaakt alsof geld, grond en capaciteit onbeperkt zijn. Maar als je als overheid zulke zware eisen stelt, moet je ook zelf bijspringen – met subsidies, gronduitgifte of versoepelde regelgeving.' Volgens Boissevain ontbreekt het aan consistentie en langetermijnvisie. 'Er wordt geroepen dat we 100.000 woningen per jaar moeten bouwen, maar tegelijkertijd wordt het marktmechanisme zodanig verstoord dat geen enkele ontwikkelaar nog kan rekenen op een haalbare businesscase.'
Oproep aan de sector
Hoewel zijn kritiek zich vooral richt op de overheid, is Boissevain ook kritisch op de vastgoedsector zelf. 'We praten te weinig met één stem. Als sector zouden we helderder moeten uitleggen waarom bepaalde beleidsdoelen, hoe nobel ook, in de praktijk simpelweg niet werken zonder stevige publieke steun.' Boissevain pleit voor meer samenwerking tussen markt en overheid. 'De oplossing ligt niet in nog meer regels of subsidies, maar in een beter begrip van de economische realiteit. Alleen dan krijgen we woningbouw echt in beweging.'